Πάντα ΕΥΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ο GPAP

Γράφει ο Δημοσθένης Δασκαλάκης,

 Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστρικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Λυπάται πράγματι κανείς να διαπιστώνει ότι η κυβερνητική προσπάθεια να «πιάσει πάτο» και σε πολιτικό επίπεδο, πέραν του οικονομικού, όπου είχε τις μέχρι σήμερα γνωστές επιδόσεις, δεν έχει πλέον όρια. Μόνον που στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται πλέον για επικίνδυνο πολιτικό όχι ελιγμό αλλά τυχοδιωκτισμό.

Όλοι γνωρίζουν πλέον πως ο κ. Γ.Α.Παπανδρέου το 2009 αναρριχήθηκε στην εξουσία κερδίζοντας τότε με συντριπτικά ποσοστά. Άλλα καταγράφονται στα «τεκμήρια» του προεκλογικού τότε προγράμματος του ΠΑ.ΣΟ.Κ., στις Προεκλογικές Ομιλίες του υποψηφίου τότε Πρωθυπουργού  και στις Προγραμματικές Δηλώσεις της νεοεκλεγείσας τότε Κυβέρνησης στη Βουλή όταν πήγε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης και διαμετρικά αντίθετη υπήρξε η πορεία που ακολούθησε η κυβέρνηση στη συνέχεια.  

Παρά τις συνειδητές μυστικές συνεννοήσεις προ των εκλογών του 2009 με αρμόδιους παράγοντες διεθνών φορέων και οργανισμών και με επίγνωση της πορείας στην οποία θα ενέπλεκε και θα έσερνε τη χώρα, με πλασματικό –όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων- προγραμματικό πολιτικό λόγο, έπεισε το λαό για το αντίθετο ακριβώς από αυτό το οποίο τελικά έκανε. Είχε επαγγελθεί (αφήνω το «λεφτά υπάρχουν») μία πορεία ανάπτυξης, αναδιανομής, στήριξης του εισοδήματος και του κοινωνικού κράτους. Είχε, δηλαδή, υποσχεθεί ότι ακριβώς δεν έκανε.

Μετά από διελκυστίνδα αστοχιών και παλινωδιών αρχίζουν να αποτυγχάνουν παταγωδώς οι έξι (6) διαδοχικές προσπάθειες διάσωσής μας, της οικονομίας, της κοινωνίας, της χώρας μας.

Στα πλαίσια του ιδιότυπου αυτού «μεσσιανισμού», ο οποίος άρχισε να προβάλλεται και να επιβάλλεται στο δημόσιο λόγο και στην κοινωνία μέσω κυρίως ορισμένων μέσων ενημέρωσης, ο «σωτήρας» κάθε φορά επικαλείται ότι «θέλουμε/δεν θέλουμε και είτε κατανοούμε την ανάγκη είτε όχι», αυτός που «την κατανοεί και  έχει την ευθύνη» θα μας σώσει. Όροι με βαρύνον πολιτικό και συνταγματικό περιεχόμενο, όπως ο όρος «απονομιμοποίηση της κυβέρνησης» ή ο όρος «δυσαρμονία της κυβέρνησης με το λαϊκό αίσθημα» καθίστανται πλέον είτε «ψιλά γράμματα» είτε παντελώς ξένα προς την πολιτική  κουλτούρα όσων λαμβάνουν τις κρίσιμες αποφάσεις εντός του κυβερνητικού πυρήνα. Εκτός και αν γίνονται μεν αντιληπτά αλλά χάθηκε  πλέον κάθε ίχνος όχι μόνον δημοκρατικής, αλλά και κοινωνικής και εν γένει ευαισθησίας.

 Από αυτό ακριβώς το σημείο εκκινεί και αρθρώνεται και μία επικίνδυνη λογική προσκόλλησης στην «καρέκλα και στην εξουσία», δια της οποίας έρχεται πλέον και ταυτίζεται ή μάλλον επιχειρείται να συνδεθεί το προσωπικό πρόβλημα και αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει ο φυσικός φορέας της εξουσίας με την τύχη της ίδιας της χώρας και της κοινωνίας. Οι κοινωνίες στο πέρασμα της ιστορίας πολλές φορές αντιμετώπισαν τέτοιες καταστάσεις. Πάντα, όμως, στο τέλος κέρδισαν οι κοινωνίες. Απλά ας είναι το κόστος για την δική μας το μικρότερο δυνατόν.

Εδώ βρίσκεται η κυβερνητική αφετηρία της διακυβέρνησης με «τρυκ» με στόχο  τη διατήρησή της στον κυβερνητικό θώκο. Η διακυβέρνηση, ωστόσο, η οποία δεν στηρίζεται σε πολιτική ουσίας αλλά σε πολιτικά τρυκ, το μόνο που παράγει είναι η απόλυτη πολιτική απονομιμοποίηση της κυβέρνησης. Σε αυτή δε την περίπτωση η μόνη δημοκρατική διέξοδος και λύση είναι οι εκλογές.

Το να παριστάνει κανείς ότι δεν αντιλαμβάνεται το τι συμβαίνει δίπλα του, το να υποβαθμίζει τη σημασία των λαϊκών κινητοποιήσεων, γιατί όχι και των δημοσκοπήσεων   (μόνον όταν συμφέρουν άραγε την κυβέρνηση πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν?), το να παραβλέπει ή να αποδίδει στους «Συριζάδες» τις παλλαϊκού χαρακτήρα εκδηλώσεις όπως η μαζική προσέλευση και διαμαρτυρία του κόσμου κατά τις εκδηλώσεις της 28^ης Οκτωβρίου, η προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης μέσω της τυποποιημένης «τηλεοπτικής δημοκρατίας» ορισμένων τηλεοπτικών εκπομπών, αλλά ακόμα και η απλή αποστροφή ή η αδιαφορία όταν συμβαίνουν όλα αυτά, αποτελεί μία δημοκρατικά επικίνδυνη λογική και πρακτική που αποσιωπά ή διαστρεβλώνει εσκεμμένα το γεγονός της δυσαρμονίας της κυβέρνησης με το λαϊκό αίσθημα. Ομολογουμένως, η Ελλάδα είχε πολλά χρόνια να ζήσει τέτοιες καταστάσεις.

Σε μία φάση που η φτώχεια, η ανεργία και οι περικοπές μισθών και συντάξεων μαστίζουν τα νοικοκυριά, που η οικονομική κρίση και η ύφεση πληθαίνουν τα «λουκέτα» και διαλύουν την αστική τάξη, που τα αδιέξοδα για τα λαϊκά στρώματα και τη νέα γενιά γίνονται απροσπέλαστα, οι διαδοχικές, οι αλλεπάλληλες προσπάθειες του κυβερνητικού “salvation army”, της κυβερνητικής ομάδας διάσωσης της χώρας, κατόρθωσαν να μετατρέψουν ένα μεγάλο, ένα σημαντικότατο οικονομικό πρόβλημα από απλά δημοσιονομικό, σε πρόβλημα λειτουργίας του κράτους, των θεσμών, των διαδικασιών, δηλαδή, σε πρόβλημα διακυβέρνησης και δημοκρατίας.  

Οι αλλεπάλληλες αποτυχημένες προσπάθειες της κυβέρνησης διόγκωσαν την οικονομική κρίση, με παρεπόμενο την δημιουργία, την ένταση και διόγκωση της κοινωνικής κρίσης, αφού δημιούργησε μία αλυσίδα αλληλοτροφοδότησης των δύο αυτών φαινομένων. Σε αυτές τις συνθήκες η ομαλή πολιτική διέξοδος θα ήταν η κυβέρνηση από καιρό να είχε προσφύγει σε εκλογές. Αντί της έντιμης, γνήσιας δημοκρατικής αυτής λύσης προτίμησε την διακυβέρνηση μέσω πολιτικών τρυκ, με αποτέλεσμα την χρονική διαδοχή των αλληλοδιαψεύσεών της , την προϊούσα και εντεινόμενη απονομιμοποίησή της στο κοινωνικό σώμα, και με παρεπόμενο φυσικό επακόλουθο το να αυτοπαγιδεύεται η ίδια σε ένα εντεινόμενο πολιτικό αδιέξοδο, το οποίο η ίδια η κυβέρνηση δημιούργησε και το οποίο κατέστη αυτοτροφοδοτούμενο από την ίδια την συνεχιζόμενη κυβερνητική πολιτική και τη μορφή διακυβέρνησης που αυτή έχει υιοθετήσει. Αυτή η κατάσταση καθώς συνεχίζεται κινδυνεύει να συμπαρασύρει, αν όχι όλο, το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού μας συστήματος.

 Έρχονται αλλαγές. Αλλαγές που θα τις επιβάλλει η κοινωνία και θα είναι μεγάλες και σαρωτικές. Από τους πολιτικούς απαιτούνται πρωτοβουλίες, όχι αύριο αλλά άμεσα, τώρα! Επειδή ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω ώστε αυτές να μπορούσαν να έχουν αναληφθεί ήδη από χθες.

Κορωνίδα των κυβερνητικών επιτευγμάτων, αλλά δυστυχώς απόδειξη «μείζονος»πολιτικής επιπολαιότητας αλλά και πολιτικού τυχοδιωκτισμού, αποτελεί η πολιτικά εκβιαστική ιδέα της προκήρυξης του αναγγελθέντος δημοψηφίσματος. Επειδή, όμως, αυτός ο «κεραυνός εν αιθρία»συνιστά «παιχνίδι» με τους συνταγματικούς και δημοκρατικούς θεσμούς, επειδή ούτως ή άλλως αλλά και ενόψει αυτής της εξαγγελίας η οικονομική κρίση βαθαίνει και η προοπτική χρεοκοπίας διαγράφεται πλέον στον ορίζοντα να έρχεται ολοένα και πιο κοντά, επειδή η εντεινόμενη οικονομική κρίση συμπιέζοντας ασφυκτικά τον κόσμο ο οποίος έχει επιπλέον το αίσθημα ότι τον εμπαίξανε  και τον κοροϊδέψανε, δημιουργούνται συνθήκες οξύτατης κοινωνικής κρίσης  και κοινωνικών εντάσεων σε μία χώρα όπου δεν λειτουργεί τίποτα: οι υπηρεσίες, οι κανόνες, το κράτος, οι θεσμοί. Και μάλιστα όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα κράτος όπου υπάρχει απονομιμοποίηση της κυβέρνησης και τουλάχιστον μερική απονομιμοποίηση συνολικά του πολιτικού συστήματος.  Επιπλέον ο λαός είναι όχι μόνον εξαιρετικά πιεσμένος οικονομικά, αλλά αισθάνεται και προδομένος, αισθάνεται να έχει υποστεί εμπαιγμό. Δεν αντιλαμβάνονται, λοιπόν,  οι κυβερνώντες ότι η συντήρηση με ευθύνη τους αυτής της κατάστασης, μπορεί να οδηγήσει σε κάθε κακό, σε οτιδήποτε απευκταίο από κάθε εχέφρονα άνθρωπο,  ότι μπορεί να απασφαλίσει ανεξέλεκτη κοινωνική έκρηξη, έκρυθμες πολιτικές καταστάσεις ή άλλα δεινά; Δεν αντιλαμβάνονται  ότι εάν συνεχίσουν έτσι μπορεί πλέον με αποκλειστική κυβερνητική ευθύνη να ανοίξουν τους «ασκούς του αιόλου»;  Δεν αντιλαμβάνονται ότι το δημοψήφισμα είναι «παίγνιο» με τους συνταγματικούς και δημοκρατικούς θεσμούς; Και ότι με τους όρους που προκαλούν τη διεξαγωγή του, μπορεί να οδηγήσει στην έξοδο της χώρας από το ευρώ με όλες τις παρεπόμενες καταστροφικές για τη χώρα συνέπειες; Δεν αντιλαμβάνονται oτι απαιτείται ύψιστη ευθύνη και δημοκρατική διέξοδος, χωρίς πολιτικά τρυκ, πράγμα που είναι αποκλειστικά η άμεση διεξαγωγή εκλογών; Ας μην γελιούνται οι κυβερνώντες Από τη διεξαγωγή ενός τέτοιου δημοψηφίσματος, πέραν όλων των άλλων, η κυβέρνηση δεν μπορεί να αντλήσει δημοκρατική νομιμοποίηση.

Η κυβέρνηση οφείλει να εισακούσει την δυσαρέσκεια του λαού απέναντι στην πολιτική και στην διακυβέρνησή της  και να προβεί ως έσχατη πράξη ευθύνης στην επιλογή της μόνης δημοκρατικής, έντιμής, αλλά και ευπρεπούς για την ίδια και πλέον δόκιμης κατά το σύνταγμα για το λαό και την χώρα λύσης: δηλαδή την  προσφυγή στις εκλογές.

Στη δημοκρατία η εξουσία απορρέει από το λαό αλλά και ασκείται εν ονόματι του λαού. Αφήστε πλέον τα «παιγνίδια, τις τακτικές και στρατηγικές διαχείρισης και χειραγώγησης του κοινωνικού σώματος που χρόνια τώρα ακολουθείτε από τους «θώκους» σας που πολλοί κατέχετε ως ισόβιοι ή μόνιμοι διαχειριστές των δημόσιων πραγμάτων και της εξουσίας, και αποδώσατε στο κατά το ισχύον Σύνταγμα της χώρας υπέρτατο όργανο του κράτους, δηλαδή στο εκλογικό σώμα, στον ίδιο το λαό, τον πρώτο και κυρίαρχο λόγο. Με εντιμότητα, χωρίς περιστροφές, χωρίς σενάρια που εξυφαίνονται «υπέρ του λαού ερήμην αυτού», προκηρύξατε άμεσα εθνικές βουλευτικές εκλογές.

Το κύμα των εξελίξεων θα είναι συντριπτικό. Και θα συμπαρασύρει όποιον από το παρόν πολιτικό σύστημα δεν αναλάβει άμεσα, σήμερα, τώρα, χθες ει δυνατόν  ενεργητικές πρωτοβουλίες που να διευκολύνουν ή θα συμβάλλουν στην επιτάχυνση της αναγκαίας δημοκρατικής αυτής εξέλιξης.

Και ασφαλώς την «επόμενη ημέρα», κανείς δεν πιστεύει ότι τα προβλήματα της χώρας θα λυθούν «ως δια μαγείας».  Το μεγάλο ζητούμενο είναι να μπορέσουν να διαμορφωθούν πολιτικοί συσχετισμοί με νωπή λαϊκή εντολή ικανοί να δρομολογήσουν ένα σχέδιο συγκεκριμένο με αρχή, μέση και τέλος, ώστε οι θυσίες του ελληνικού λαού, που ούτως ή άλλως και πάλι θα χρειασθούν αλλά και οι αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που έχει ανάγκη η οικονομία και η χώρα, να δρομολογηθούν και να λειτουργήσουν βάσει σχεδίου ώστε να φέρουν αυτή πλέον τη φορά και το επιθυμητό για το λαό και τη χώρα αποτέλεσμα. Πέραν αυτού βασική προτεραιότητα της «επόμενης ημέρας» θα πρέπει να αποτελέσει η προσπάθεια διαμόρφωσης σχεδίου όχι μόνον υπερβάσης της οικονομικής – δημοσιονομικής κρίσης, αλλά η συστηματική και με θεσμικές παρεμβάσεις προσπάθεια υπέρβασης-άρσης της κρίσης απονομιμοποίησης του πολιτικού μας συστήματος και κυρίως η διαμόρφωση συνταγματικά, με τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, θεσμικών δικλείδων που θα αποτρέπουν το ενδεχόμενο ποτέ ξανά στο μέλλον η χώρα και ο λαός να βιώσουν  ανάλογες καταστάσεις.